شیر برقی

---

ارتقا سطح امکانات و تجهیزات سیستم  و تاسیسات بسیار مهم است اما به شرطی که اصولی و همراه با بازدهی بالا باشد. از آنجایی که به مقدار زیادی استفاده از شیر‌های برقی در موارد مختلف چه مصارف خانگی و موتور‌خانه‌ ها و چه مصارف صنعتی و آزمایشگاهی بسیار زیاد شده است، بهتر است کاربرد‌های آن ها را بدانیم و تا حد امکان بسته به نوع نیاز و مصرف خود این شیر‌های برقی را تهیه کنیم. مشاوران فنی پارتکو صنعت در این مطلب علاوه بر توضیح کلی در مورد شیر‌های برقی و گستردگی‌ آن ها، به انواع کاربرد‌های شیرهای برقی نیز خواهد پرداخت.

تعریف اولیه شیر‌ برقی یا سلونوئید ولو

شیر‌های برقی همانطور که از اسم آن ها مشخص است نیروی محرک خود را از جریان الکتریکی دریافت می‌کنند و توسط این نیروی دریافتی میزان دبی خروجی شیر را تنظیم و کنترل می‌کنند. استفاده از سیم‌ پیچ‌ ها در شیر‌های نکته اصلی تغییر نیروی الکتریکی به نیروی مکانیکی می‌باشد. پس اگر مسیر فرآیند را بررسی کنیم، می‌بینیم با برقراری جریان الکتریکی، در سیم پیچ شیر برقی میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود که میدان ایجاد شده روی پیستون و هسته تاثیر می‌گذارد و آن را جابجا می‌کند. جابجایی این پیستون میزان دبی و خروجی سیال را مشخص خواهد کرد. تحت چنین فرآیندی، از نظر نوع هسته که ممکن است در انواع پیستونی، سوزنی و ... باشد، عملکرد‌های متفاوت و زمینه‌ کاربرد‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند.

انواع شیر برقی کدامند؟

شیرهای هیدرولیکی

این شیر‌های برقی در دسته سیالات استفاده می‌شوند و در شرایطی که نیاز به قطع و وصل کردن مسیر مایعات دارید کاربرد زیادی دارند، مانند شیر‌های برقی پمپ آب، شیر‌های برقی خط تولید، شیرهای برقی داروخانه‌ ها، آزمایشگاه‌ ها و ...

شیرهای پنوماتیکی

این شیر‌ها در مسیر جریان‌ هوای فشرده، گازها، بخار آب و موارد این چنینی کاربرد دارند. برای محیط‌ های آزمایشگاهی یا تولیدی که با تست گازهای سمی و خطرناک سر و کار دارند، بسیار کاربردی است و می‌توان از راه دور آن ها را کنترل کرد. خود شیر‌های پنوماتیک شامل چهار دسته کلی می‌شوند:

1. شیر برقی یکسو کننده
2. شیر کنترل کننده فشار
3. کنترل کننده جریان
4. شیر پنوماتیک قطع و وصل کننده جریان

اجزا شیر برقی کدام است؟

با وجود این که شیر های برقی انواع مختلفی دارند اما تمامی انواع شیر برقی از یک ساخترا و اجزا مشخصی ساخته شده اند. این اجزا همانطور که در تصویر، شامل موارد زیر می باشد:

1. بدنه شیر
2. پورت ورودی
3. پورت خروجی
4. بوبین
5. سیم پیچ
6. سیم ورودی به بوبین
7. پیستون
8. فنر قابل ارتجاع
9. روزنه

نبود هر یک از این اجزا و یا اسیب به ان ها باعث ایجاد اختلال در عملکرد هیا این شیر ها خواهد شد.

ویژگی‌ شیر‌های برقی

شیر‌های برقی دارای چهار ویژگی اصلی می‌باشد که تحت تاثیر این چهار ویژگی‌ کابردهای آن ها چشمگیر و خاص می‌باشد.

قابلیت کنترل از راه دور

از آنجایی که نیروی محرک استفاده شده جریان الکتریکی می‌باشد، شما با انتقال مسیر این جریان، می‌توانید از نقطه‌ ای دیگر شیر را کنترل کنید. همچنین با ایجاد برد‌های هوشمند و استفاده از نرم افزارهای متفاوت آن را مدیریت کنید.

دقت بالا

شیر‌های برقی به خاطر میزان آب بندی بالا و عملکرد سریع در زمان قطع و وصل شدن، دقت بالایی را ایجاد می‌کنند که این دقت در صنایع شیمیایی یا بسته بندی بسیار مهم است و میزان بازدهی را چندین و چند برابر افزایش می‌دهد.

برقراری امنیت و ارامش در صنایع

سرعت عمل شیر های برقی بسیار بیشتر از شیر های مکانیکی است. به همین خاطر استفاده از ان ها بسیار توصیه می شود تا بتوانید در عین کیفیت سرعت عمل بالایی هم داشته باشید. نکته جالبی که نیاز است بدانید این است که این شیر ها تنها در زمان شروع نیاز به انرژی الکتریکی یا همان برق دارند. هرچه این انرژی بیشتر باشد باید امنیت بیشتری هم برای ان فراهم شود. این شیر ها با افزایش انرژی عملکرد مطلوبی دارند و این امر باعث شده است تا نگران امنیت ان نباشید و با خاطری اسوده در هر شرایط و مکانی که نیاز است از انواع آن استفاده کنید.

استفاده از جنس های مختلف

تنوع متریال موجود جهت تولید شیرهای برقی نیز جز مزیت های ان محسوب می شود. شما با توجه به نیاز خود و شرایط محیطی کار و ... میتوانید انواع مختلف آن را با جنس های گوناگون برنجی، استیل، آلیاژ برنج و ... تهیه کرده و مورد استفاده قرار دهید. جنس شیر برقی که انتخاب میکنید بسته به میزان تحمل فشار، دمای سیال ورودی، مقدار خورندگی، طول عمر آن و ... با یکدیگر فرق می کند.

با در نظر گرفتن این چهار ویژگی به قدرت بالای شیر‌های برقی پی می‌بریم و اینکه همین چهار ویژگی خود قابلیت‌ های بسیار زیادی را نیز برای ما فراهم می آورند. در ادامه تیم پارتکو صنعت به بیان کاربرد‌های شیرهای برقی می‌پردازد.

کاربرد‌های شیر برقی

کاربرد‌ شیر برقی یا سلونوئید ولو را می‌توان براساس ویژگی های آن و یا براساس صنعت‌ های قابل استفاده یا همچنین براساس تنوع شیرهای برقی آب متفاوت دانست.

در مسیر‌های که به صورت ممتد باید جریان سیال یا هوا کنترل شود، استفاده از شیر‌های برقی بازدهی بالاتری را فراهم می‌آورد. چرا که هم در لحظه به صورت کامل بسته می‌شود یا باز می‌شود و همچنین از نظر آب بندی بسیار دقیق بوده و نشتی نخواهیم داشت. پس می‌توان گفت که در شاخه‌ ها و زمینه‌ های زیر، شیر‌های برقی آب قابل استفاده می‌باشند :

• شیر اطمینان و تخلیه
• سیستم سوخت رسانی
• تجهیزات حمل و نقل
• شبکه تصفیه آب‌ های فاضلابی
• ماشین آلات و تجهیزات ساختمانی
• سیستم های خنک کننده و روانکاری (کولر‌های گازی)
• پکیج
• آبیاری قطره‌ ای و کشاورزی
• آزمایشگاه‌ ها و صنایع ساخت مواد حساس و خطرناک ( گازهای سمی، مایعات سمی، بخارات اسیدی)
• سیستم های کنترل سوخت مشعل گازی موتورخانه
• کروماتوگرافی گاز
• تجهیزات آنالیز خون
• خط تولید محصولات مختلف ( تنظیم شیر خروج سیالات مانند شیر، روغن، عرقیات گیاهی و ...)
• سیستم آب رسانی و لوله کشی آب ساختمان
• سیستم تصفیه آب آشامیدنی
• سیستم های تهویه ساختمانی بزرگ
• کنترل کننده‌ های آب و هوا

در این قسمت به یک نکته اشاره داشته باشیم که شاید به آن کم پرداخته شده است. این مساله که استفاده از شیر‌های برقی در خط تولید بسیار کارایی خوبی را فراهم می‌آورند. چرا که شما در خط تولید به سرعت و دقت با هم نیاز دارید. زمانی که دارید شیشه‌ های محصول یا قوطی‌ های محصول را پر می‌کنید، باید به شیر‌های برقی دسترسی داشته باشید که در لحظه جریان را قطع کنند. در این صورت هم میزان حجم تمام بطری‌ ها ثابت است و هم سرعت کار بالا می‌باشد.

نحوه عملکرد شیر برقی یا سلونوئید ولو

عملکرد شیر برقی بر روی محبوبیت ان تاثیر بسیار زیادی داشته است. این شیر دارای یک سیم پیچ است که حول محور پیستون قرار گرفته است. عملکرد ان بر اثر جریان الکتریکی است که باعث ایجاد خاصیت سلونوئید شده است. هسته درون این شیر ها جا به جایی به صورت خطی دارند به عبارت دیگر این شیر ها حرکات خطی اب را تامین می نمایند. انواع شیر برقی اب انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند. به همین جهت است که  این شیر ها به عنوان دستگاه الکترومکانیکی شناخته می شوند. از ان جایی که هردو انرژی الکتریکی و مکانیکی در این شیر وجود دارد و در عملکرد ان نیز موثر است این شیر ها را به عنوان دستگاه الترومگنتیک نیز می شناسند. این شیر دارای یک کویل است که موجب می شود تا بتوانید جریان ها را کنترل کرده و تغییر دهید.

شیر برقی جریان مستقیم

این شیر‌های برقی با ایجاد و قطع جریان از یک حالت به حالت دیگر تغییر می‌کنند. برای مثل نمونه‌ ای از آن ها شیر‌های باز هستند که با وصل جریان برق بسته می‌شوند و بعد از قطع جریان برق باز می‌مانند. مورد بعدی برعکس می‌باشد، در حالت عادی بسته هستند، اما زمانی که جریان وصل می‌شود، این شیر‌ها باز می‌شوند. شما ممکن است در یک مسیر نیاز داشته باشید شیر مورد استفاده بیشتر بسته باشد، در این حالت از شیرهای حالت بسته استفاده می‌کنید و زمانی که در یک مسیر نیاز دارید همیشه جریان برقرار باشد از شیرهای حالت باز باید استفاده کنید که جریان برق کمتری نیاز باشد و هر زمان خواستید آن ها را ببندید، جریان را وصل می‌کنید.

شیر برقی غیر مستقیم

در مسیر‌هایی که فشار اولیه دارید، با استفاده از این شیر میزان مصرف برق شما کاهش پیدا می‌کند، چرا که تحت تاثیر همین فشار اولیه عملکرد باز یا بسته شدن را برای شما فراهم می‌آورد. کاربرد این شیر‌ها در مواردی است که جریان سیال زیاد است و به عنوان یک مصرف سنگین به حساب می‌آید. اما سرعت عملکرد نسبت به شیر برقی مستقیم پایین‌تر است.

شیر برقی دو راهه

این نوع شیر‌ها شبیه شیر‌های مستقیم هستند با این تفاوت که در دو حالت باز و بسته عملکرد ارائه می‌دهند و در هر دو حالت جریان الکتریکی است که شرایط را مدیریت می‌کند و شما می‌توانید جریان سیال را وصل کنید یا قطع کنید. با این‌ حال چون هم ورودی و هم خروجی تحت کنترل جریان هستند، بیشتر در حالت بسته استفاده می‌شوند و با برقراری جریان، آن را باز می‌کنند.

شیر برقی سه راهه

همانطور که از اسم این شیر مشخص است دارای سه عدد پورت می‌باشد و زمانی استفاده می‌شود که جریان کامل و متناوب نیاز داشته باشیم. بیشترین کاربرد را در دستگاه‌ هایی مانند قهوه‌ساز‌ها و ماشین‌های لباسشویی دارند.

شیر برقی چهار راهه

این شیر‌ها دارای چهار و یا بیشتر از چهار پورت هستند و همراه با اکچوئیتور استفاده می‌شوند. که مواردی از آن ها در سیستم موتورخانه‌ ها کاربرد دارند. این شیر‌های برقی در حالت‌ های نرمال بسته، نرمال باز و نرمال ترکیبی قابل استفاده هستند.

عوامل خرابی شیر برقی

مواردی که باعث خرابی یک شیر برقی می‌شوند بیشتر تحت تاثیر جریان ورودی به آن می‌باشد و در برخی موارد ناشی از رسوبات آب در اطراف شیر، در این قسمت به چند عامل تاثیرگذار می‌پردازیم.

ولتاژ متغیر ورودی

متاسفانه امروزه در شبکه انتقال برق تغییرات ولتاژ زیادی اتفاق می‌افتد که باعث خسارت‌ های زیادی در زمینه وسایل الکتریکی شده است. اگر به این نکته توجه نکنید و نکات ایمنی اولیه را در نظر نگیرید، مطمئنا شیر برقی پمپ آب شما دچار مشکل خواهد شد.

رسوب املاح موجود در آب

آب‌ هایی که به صورت تصفیه نشده از چشمه یا چاه منتقل می‌شوند و حتی آب لوله کشی شهری نیز، دارای میزان بالایی از املاح می‌باشند که به مرور زمان در محل مجرای شیر نشست می‌کنند و کم کم باعث می‌شوند هسته به خوبی در محل خود قرار نگیرد. در شیر‌های پیستونی و سوزنی، این عدم قرار گرفتن در محل تعبیه شده، باعث مشکلاتی چون عدم آب بندی خوب، ایجاد خسارت، ایجاد نشی و .. می‌شود.

عدم کیفیت قطعات

استفاده از قطعات خوب و با کیفیت باعث افزایش قیمت تمام شده اولیه شیر‌های برقی می‌شود. متاسفانه بعضی شرکت‌ ها برای دسترسی به سود بیشتر از قطعات بی‌کیفیت در ساخت شیر‌ برقی استفاده می‌کنند که هم عمر کمی دارد و هم در صورت خرابی به علت عدم حضور و بازرسی همیشگی ممکن است خسارت سنگینی برجای بگذارد.

قطع و وصل زیاد جریان الکتریکی شیر برقی

قطع و وصل زیاد جریان، نتیجه‌ اش باز و بسته شدن زیاد شیر می‌باشد. شیر‌های برقی نیز مانند شیرهای معمولی در باز و بسته کردن زیاد دچار فرسایش می‌شوند و همچنین سیم‌پیچ تحت تاثیر این تغییرات لحظه‌ ای ممکن است کارایی خود را از دست بدهد و حتی باعث سوخته شدن آن شود.

این موارد مهم‌ترین نکاتی بودند که تیم فنی پارتکو صنعت از شما می‌خواهد در زمان استفاده از شیر‌های برقی آن ها را رعایت کنید. همچنین در زمان خرید یک شیر برقی، علاوه بر در نظر گرفتن دبی مورد نظر، استانداردها و مجوز‌های آن را نیز بررسی کنید. همچنین از یک برند معتبر و دارای کیفیت شیر برقی را تهیه کنید.

خرید شیر برقی

کاربرد و استفاده از شیر‌های برقی آنقدر زیاد است که فقط می‌توان آن ها را دسته بندی و به صورت لیست ارائه کرد. چرا که بیان جزییات خسته کننده می‌شود. در مجموع شما وقتی از کاربرد کلی یک محصول یا کالا اطلاع پیدا کنید، دیگر با توجه به نوع نیاز و کارایی که لازم دارید آن را تهیه خواهید کرد. شیر‌های برقی با افزایش تکنولوژی در آینده قدرت بالاتری خواهند داشت و بازار بیشتری را به خود اختصاص خواهند داد. اما اصولا کسانی در امور مختلف پیشتاز هستند که زودتر از تکنولوژی بهره ببرند. اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که شما با استفاده از یک سیستم مجهز به شیر برقی، بازدهی مجموعه خود را تا حداقل 20 درصد می‌توانید افزایش دهید که با توجه به شرایط مواد اولیه و وضعیت اقتصادی موجود، میزان قابل توجهی می‌باشد. در زمینه‌ صرفه جویی نیز، شیر‌های برقی با دقتی که ارائه می‌دهند کمک زیادی به کاهش هزینه‌ های شما خواهند داشت. پس اگر تولید کننده هم نباشید و در مصارف جزء خود دنبال تغییر باشید بازهم این کالا به کمک شما می‌آید. در آخر اگر کمی از بالاتر به موضوع نگاه کنیم، می‌بینیم این صرفه جویی، یک اتفاق بزرگ برای آینده است و به محیط زیست کمک کرده‌ ایم.

تیم مشاوره‌ ای و فنی مجموعه پارتکو صنعت همچنان کنار شماست تا در مسیر مشاوره و انتخاب، خرید و پشتیبانی بهترین اطلاعات را در اختیار شما همراهان قرار دهد.